แนะนำตัว
มีความปกติอย่างหนึ่งของการสนทนาก็คือ หากเป็นพระภิกษุคุยกับญาติโยมนั้น ท่านไม่ต้องเสียเวลาแนะนำตัวกันยาวนัก แต่หากเป็นพระภิกษุณีคุยกับโยมแล้ว ต้องใช้เวลาแนะนำตัวกันยาวกว่าก่อนที่จะได้สนทนาธรรมกัน ไม่เพียงแต่คุยกับโยมเท่านั้น บางครั้งคุยกับพระภิกษุ เราก็ต้องอธิบายถึงความเป็นพระภิกษุณียาวมากเหมือนกัน ซึ่งก็ไม่ใช่เรื่องใหญ่อะไร เพราะเข้าใจได้ว่าในเมืองไทยนั้นยังมีคนไม่รู้จักหรือเข้าใจผิดเกี่ยวกับพระภิกษุณีอยู่มาก
จำนวนพระภิกษุณีสายศรีลังกาในเมืองไทย ปัจจุบัน (๒๕๕๓) มีเพียง ๒๐ รูปเท่านั้น กระจายอยู่ตามจังหวัดต่างๆ ทุกภาค และสามารถติดต่อเชื่อมโยงถึงกันได้เสมอ ผู้หญิงไทยที่ต้องการบวชเป็นพระ ที่ผ่านมาจนถึงปัจจุบันยังต้องอาศัยรับการบวชจากพระอุปัชฌาย์สายศรีลังกาอยู่ แต่ไม่นานนี้หรอก เราจะได้เห็นการบวชภิกษุณีในเมืองไทย
คณะพระภิกษุสงฆ์ทางศรีลังกาท่านให้การสนับสนุนผู้หญิงให้ได้บวชเป็นพระได้อย่างดี เป็นเพราะท่านอ้างถึงพระดำรัสของพระพุทธเจ้าที่ว่า “ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ภิกษุทั้งหลายอุปสมบทภิกษุณี ฯ “ (พระไตรปิฎก เล่ม๗ จุลวรรค ข้อ๕๑๙ หน้า๒๑๑) แต่ที่คณะพระภิกษุสงฆ์ไทยยังไม่สามารถให้การสนับสนุนผู้หญิงได้บวชนั้นก็เพราะติดอยู่กับคำสั่งของสมเด็จพระสังฆราชใน พ.ร.บ.สงฆ์ตั้งต่ปีพ.ศ.๒๔๗๑ ที่สั่งห้ามมิให้พระภิกษุให้การบรรพชาอุปสมบทแก่ผู้หญิงเป็นภิกษุณี สามเณรี หรือสิกขมานา เมื่อคณะสงฆ์ไทยยึดถือคำสั่งจากพระสังฆราชที่แม้จะขัดแย้งกับพุทธานุญาตแล้ว ผู้หญิงไทยจึงมีทางเลือกน้อยลงดังที่เป็นในปัจจุบัน แม้วันนี้กฎหมายจะยังไม่รับรองสถานะนักบวชให้กับพระภิษุณีชาวไทย แต่พวกเราก็ภูมิใจกับการได้เป็นนักบวชที่ถูกต้องตามพระธรรมวินัย
รายละเอียดเรื่องความถูกต้องแห่งการบวชพระภิกษุณีนั้นได้ถูกเขียนถึงไว้อย่างมากแล้วในปัจจุบันโดย หลวงแม่ธัมมนันทา (ดร.ฉัตรสุมาลย์ กบิลสิงห์) แห่งวัตรทรงธรรมกัลยาณี จ.นครปฐม ท่านเป็นนักวิชาการที่ค้นคว้าเรื่องการบวชภิกษุณีจากทั้งหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ทางโบราณคดี ฯลฯ ท่านยืนยันเหมือนอย่างที่นักวิชาการอื่นๆเห็นตรงกันว่า ภิกษุณีสงฆ์มีการบวชสืบทอดตั้งแต่พุทธกาลจนถึงปัจจุบันไม่เคยขาดสาย ท่านเขียนไว้หลายที่แล้วอย่างละเอียดลออ หลวงพี่ก็จะไม่เขียนซ้ำ แต่จะเขียนย้ำตรงที่ว่าคณะสงฆ์ไทยเองก็มีการสืบทอดกรอบความคิดกันไว้ทั้งในตำราเรียน แม้ในพระไตรปิฎกซึ่งควรจะบอกเล่าเรื่องจริงที่เกิดขึ้นสมัยพุทธกาลไว้เท่านั้น คนยุคหลังกลับเขียนเพิ่มเติมตามความเข้าใจของตนเองเข้าไปรวมไว้ในพระไตรปิฎกหน้าตาเฉย ว่าภิกษุณีหมดไปแล้ว บวชไม่ได้แล้ว แล้วก็สืบทอดความเข้าใจผิดนั้นโดยบอกปากต่อปากเรื่อยมา โดยมิได้สนใจต่อหลักฐานทางวิชาการใดๆ นี่คือปัญหาของสังคมไทย คือไม่ชอบฟังอะไรยาวๆ แต่มักที่จะฟังอะไรที่ง่ายๆ สั้นๆ ที่ไม่ขัดใจตัวเองนี่คือส่วนหนึ่งของปัญหาของสังคมไทย
แน่นอนว่าในพระไตรปิฎกมีบอกเล่าเรื่องราวของพระภิกษุณีเก่งๆไว้มากมายหลายองค์ในยุคพุทธกาล แต่ทว่าพระภิกษุณีกลับถูกละเลยที่จะกล่าวถึงในตำรับตำราโบราณของพุทธศาสนาที่เขียนขึ้นภายหลังพุทธกาล ซึ่งนี้เองได้สร้างความเข้าใจผิดให้คนยุคหลังว่าอินเดียไม่สามารถสืบทอดพระภิกษุณีไว้ได้หลังจากพระพุทธเจ้าปรินิพพาน แต่ในความเป็นจริงแล้วพระภิกษุณีในอินเดียได้สืบทอดมายาวนานนับพันปี นักโบราณคดีได้ค้นพบหลักฐานหลายชิ้นที่แสดงถึงการมีอยู่ของพระภิกษุณีในอินเดียหลังพุทธปรินิพพาน เช่น ศิลาจารึกของพระเจ้าอโศกมหาราชที่กล่าวถึงคณะภิกษุและภิกษุณีสงฆ์ , การบริจาคของคนโบราณก็คล้ายๆกับยุคนี้ คือจะจารึกชื่อผู้บริจาค เราจึงพบแท่งเสาหินที่สลักชื่อพระภิกษุณีผู้บริจาคสร้างสถูปไว้ด้วยช่วง ประมาณพ.ศ.๔๐๐-๖๐๐ หรือเช่นพระพุทธรูปทองเหลืองมีสลักชื่อพระภิกษุณีผู้บริจาคไว้พร้อมระบุพ.ศ.๑๐๘๒ เรายังมีหลักฐานที่เป็นชิ้นเป็นอันแบบนี้อีกมากที่ขัดแย้งต่อคำกล่าวที่ว่า”ภิกษุณีหมดไปตั้งแต่สมัยพุทธกาลแล้ว”
ค่อนข้างยุ่งยากหน่อยก็ตรงที่ พระบ้านเราเที่ยวสอนเที่ยวบอกสั้นๆ ง่ายๆ ชนิดไม่ต้องมีหลักฐานที่มาใดๆ ว่าภิกษุณีหมดแล้ว บวชไม่ได้แล้ว คนที่เป็นนักวิชาการหาเอกสารหลักฐานมากมาย รวบรวมด้วยความยากลำบากแล้วมายืนยันความมีอยู่และความถูกต้องของการบวชพระภิกษุณี แต่กลับยากเย็นกว่าที่จะทำให้พระผู้ใหญ่อ่านและร่วมกันสร้างความเปลี่ยนแปลงให้สังคมไทย
หลวงพี่อยากเล่าสั้นๆเกี่ยวกับสายการบวชภิกษุณีอย่างนี้นะ เริ่มจากพระนางปชาบดีโคตมีเป็นพระภิกษุณีองค์แรกที่ได้รับการบวชจากพระพุทธเจ้าด้วยพิธีกรรมที่เรียบง่ายเหลือเกิน เพียงแค่เอ่ยปากว่ารับที่จะปฏิบัติตามครุธรรม๘เท่านั้น พระพุทธเจ้าก็รับรองการเป็นพระของท่านแล้ว ส่วนสาวๆที่ติดตามมาจำนวนมาก ในอรรถกถาว่า๕๐๐นาง พระพุทธเจ้าท่านให้ไปบวชกับพระภิกษุสงฆ์
ต่อมาสมัยพระเจ้าอโศกมหาราช อินเดียไปเผยแพร่พุทธศาสนาในศรีลังกา แล้วผู้หญิงศรีลังกาขอบวชพระบ้าง ก็ได้รับการบวชจากคณะพระภิกษุณีสังฆมิตตาซึ่งเป็นลูกสาวของพระเจ้าอโศกนั่นเอง ภายหลังศรีลังกาถูกศาสนาอื่นรุกรานอย่างหนัก พระภิกษุและภิกษุณีขาดสูญหมดทั้งคู่ แต่โชคดีที่ศรีลังกาเคยไปเผยแพร่และบวชพระภิกษุณีไว้ให้ที่เมืองจีนก่อนตัวเองจะหมด จีนเองก็หวิดๆจะหมดไปช่วงยุคคอมมิวนิสต์ไล่ฆ่าพระ ครั้งนั้นพวกพระภิกษุณีไม่ดื้อ พอเขาจะฆ่าก็หนีไปอยู่เกาะไต้หวัน ส่วนพระภิกษุจำนวนไม่น้อยยอมตาย ไม่ยอมหนี ท่านแมนสุดๆ ก็เลยมรณภาพกันไปเป็นจำนวนมาก บางส่วนหนีไปที่หลัง ก็ได้รับความช่วยเหลือจากพระภิกษุณีที่หนีไปก่อน ดังนั้น ที่ไต้หวันภิกษุและภิกษุณีเขาสามัคคีกัน ร่วมมือทำงานให้สังคมให้พระศาสนาเป็นทีมเวอร์คอย่างดี และทั้งภิกษุและภิกษุณีที่หนีรอดมาได้จึงปักหลักอยู่ที่ไต้หวันถึงทุกวันนี้
ในปี๑๙๙๘ ศรีลังกาต้องการมีพระภิกษุณี จึงได้มาขอบวชภิกษุณีต่อจากไต้หวันเพราะสืบค้นชัดเจนแล้วว่าเป็นสายการบวชเดียวกัน โดยมีพระภิกษุศรีลังกาบวชให้เป็นขั้นตอนสุดท้าย ครบสงฆ์ ๒ ฝ่ายตามที่หลายคนเรียกร้อง
หลวงพี่คิดว่าภิกษุณีไม่ใช่ไดโนเสาร์นะ จะได้หมดแล้วหมดเลย แต่ภิกษุณีคือรูปแบบการบวชที่พระพุทธเจ้าประทานให้แก่ผู้หญิงที่หัวใจถึงพร้อมกับการบวช หากท่านดึงดันว่าหมดแล้วหมดเลยบวชใหม่ไม่ได้ เราก็อยากถามท่านกลับว่า ในพุทธศาสนานี้มีอะไรบ้างที่ครั้งพุทธกาลไม่เคยมีมาก่อน แต่กลับมีและได้การยอมรับกันในยุคปัจจุบัน?...มีมหาเถรสมาคมเป็นต้น มีตาลปัตรพัดยศเป็นต้น มีตำแหน่งพระเจ้าคณะเป็นต้น มีธรรมยุติ,มหานิกายและนิกายต่างๆมากมายเป็นต้น มีพระเครื่องพระพุทธรูปเป็นต้น มีแม่ชีเป็นต้น ฯลฯ ทำไมเรายอมรับสิ่งใหม่ๆเหล่านี้ให้มีได้ทั้งๆ ที่สมัยพุทธกาลไม่เคยมีมา แต่ทีพระภิกษุณีที่เคยมีมาแล้ว หากคิดว่าขาดสูญไปบางช่วงบางตอน ทำไมเราไม่ช่วยกันรื้อฟื้นขึ้นมาบนเงื่อนไขที่ไม่ขัดต่อพระวินัย
บางกระแสยืนยันว่าพระพุทธเจ้าท่านไม่อยากให้ผู้หญิงบวช หลวงพี่กลับคิดตรงข้าม เพราะในพระไตรปิฎกตอนหนึ่งเล่าถึงสิกขมานารูปหนึ่ง จะเดินทางไปรับการอุปสมบทในที่แห่งหนึ่งค่อนข้างไกล นางรู้ว่าจะมีอันตรายแก่นางบนเส้นทางนั้น พระภิกษุณีอีกรูปจึงไปทูลพระพุทธเจ้า ท่านจึงอนุญาตการอุปสมบทแบบใช้ทูต คือส่งนางภิกษุณีผู้ฉลาดเดินทางไปรับการอุปสมบทแทน แล้วกลับมาบอกสิกขมานาผู้ต้องการบวช แค่นี้ก็เป็นพระได้แล้ว จากเรื่องนี้เราจะเห็นถึงหัวใจของพระพุทธองค์ที่มีความเรียบง่ายในเรื่องรูปแบบหรือพิธีกรรม ขณะเดียวกันก็ยังแสดงออกถึงความเมตตาของพระพุทธองค์ที่มีต่อผู้หญิงด้วย และการบวชแบบนี้ท่านอนุญาตไว้โดยไม่ระบุวันหมดอายุ ยังไม่เคยถูกยกเลิก หากปัจจุบันใครคิดว่าตนจะมีอันตรายระหว่างการเดินทาง ก็ยังสามารถใช้การบวชแบบทูตนี้ได้อยู่
จริงๆแล้วหากเราจะบวชโดยสงฆ์ฝ่ายเดียวก็ย่อมได้ โดยอนุโลมตามนางสากิยานีทั้ง ๕๐๐ ที่ติดตามพระนางปชาบดีโคตมีมาบวช ขณะนั้นยังไม่มีพระภิกษุณี ผู้หญิงจึงขอบวชจากภิกษุเพียงฝ่ายเดียว แต่เนื่องจากยุคนี้เรามีความเห็นที่แตกต่างหลากหลาย ก็ล้วนมาจากสมาชิกของสังคมเดียวกับเรา ซึ่งเราจะเมินเฉยต่อความเห็นต่างเหล่านั้นไปทันทีก็ไม่ได้
ที่วันนี้เรื่องราวของภิกษุณีมีเรื่องให้ถามไถ่และถกเถียงเยอะแยะไปหมด ก็เพราะพวกเราหลายๆท่านศึกษามาก...แต่เข้าไม่ถึงหัวใจที่เรียบง่ายของพระพุทธศาสนากันหรือเปล่า? เพราะเราเชื่อตามๆกันมาง่ายๆซึ่งขัดกับหลักกาลามสูตรหรือเปล่า? เพราะเราถูกหล่อหลอมมาในสังคมแห่งการกดขี่ทางเพศจนเราเป็นอย่างนั้นแต่ไม่รู้ตัวหรือเปล่า? เพราะเราขาดเมตตาต่อเพื่อนมนุษย์อย่างไม่มีประมาณหรือเปล่า? เพราะเรามีสีลัพตปรามาสและเจ้าทิฐิแบบไม่รู้ตัวหรือเปล่า? เพราะเราชอบคิดแต่ไม่ชอบศึกษาค้นคว้าหรือเปล่า? ฯลฯ จริงๆแล้วพระพุทธเจ้าท่านเมตตาและเรียบง่ายกับพวกเราที่สุด พวกเราต่างหากที่ดันเรื่องมากกันเอง...จริงหรือไม่จริง?
เรื่องครุธรรม๘เองก็ถูกกล่าวอ้างขึ้นมาว่าเพราะพระพุทธเจ้าไม่ต้องการให้ผู้หญิงบวชจึงบัญญัติครุธรรม๘ขึ้น นั่นก็เป็นความคิดเห็นของคนๆหนึ่งซึ่งมีสิทธิจะคิดอย่างไรก็ได้ทั้งนั้น หลวงพี่เองก็มีสิทธิคิดได้เหมือนกันว่าพระพุทธเจ้าท่านลองใจท้าทายหัวใจผู้หญิง ว่าแน่วแน่กับการบวชขนาดใหน ท่านทดสอบการถือตัวถือตนของผู้หญิงที่จะบวช ถ้าลดมานะความถือตัว(Ego)ไม่ได้ ก็บวชไม่ได้
ครุธรรม๘ ถ้ามองเผินๆ เหมือนพระพุทธเจ้าท่านกดขี่ทางเพศ โดยทางวิชาการแล้วมองลึกๆ ถึงบริบทสังคมอินเดียยุค๒พันกว่าปีจะเข้าใจว่าพระพุทธเจ้าท่านบัญญัติครุธรรม๘ขึ้นก็เพื่อเอื้อต่อความมั่นคงแห่งพระภิกษุณี เมื่อศาสนาพุทธเป็นศาสนาแรกในโลกที่ยอมรับศักยภาพในการบรรลุธรรมของผู้หญิง และศาสนาพุทธเป็นศาสนาแรกในโลกที่อนุญาตให้ผู้หญิงบวชได้เหมือนกับผู้ชาย ท่ามกลางการเหยียดเพศในสังคมพราหมณ์ที่เข้มข้นในยุคนั้น พระพุทธองค์มีความจำเป็นในการต้องประนีประนอมภิกษุณีกับสภาพสังคมยุคนั้น ไม่ใช่เพื่อใคร แต่เพื่อความปลอดภัยและมั่นคงของพระภิกษุณีเอง
ท่านบอกไว้เหมือนกันว่าผู้หญิงบวชแล้วจะมีปัญหา อายุพระศาสนาจะสั้น ท่านจึงป้องกันปัญหาต่างๆด้วยการบัญญัติครุธรรม๘ขึ้นมา ท่านบอกว่าท่านก็เหมือนบุรุษที่รู้ว่าน้ำจะมา จึงสร้างเขื่อนกั้นไว้ น้ำก็จะไม่ท่วมเสียหาย ความจริงครึ่งหลังนี้ คนที่ต่อต้านพระภิกษุณีไม่ค่อยชอบพูด แต่มักพูดความจริงแค่ครึ่งเดียวตรงที่ว่าจะมีปัญหาอายุศาสนาจะสั้น เขาพูดกันแค่นี้ แต่ความจริงอีกครึ่งที่พระพุทธเจ้าท่านป้องกันปัญหาที่จะเกิดในอนาคตด้วยการบัญญัติครุธรรม๘ขึ้นก่อน เขาไม่พูดกัน ข้อความทั้งหมดปรากฎรวมอยู่ในพระสูตรเดียวกัน เรียงอยู่ติดๆกัน อยู่หน้าเดียวกัน จะบอกว่าอ่านไม่เจอก็ไม่น่าจะใช่ (โคตมีสูตร พระไตรปิฎก เล่ม๒๓ หน้า๒๑๙ ข้อ๑๔๑)
(พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ดูกรอานนท์ หากมาตุคามจักไม่ได้ออกบวชเป็นบรรพชิตในธรรมวินัยที่ตถาคตประกาศแล้ว พรหมจรรย์ก็ยังจะตั้งอยู่ได้นานสัทธรรมพึงดำรงอยู่ได้ ๑,๐๐๐ ปีแต่เพราะมาตุคามออกบวชเป็นบรรพชิต ในธรรมวินัยที่ตถาคตประกาศแล้ว พรหมจรรย์จะไม่ตั้งอยู่นาน ทั้งสัทธรรมก็จักดำรงอยู่เพียง ๕๐๐ ปี ดูกรอานนท์ ตระกูลใดตระกูลหนึ่ง ที่มีหญิงมากชายน้อย ตระกูลนั้นถูกพวกโจรกำจัดได้ง่าย แม้ฉันใด มาตุคามได้ออกบวชเป็นบรรพชิตในธรรมวินัยใด พรหมจรรย์ในธรรมวินัยนั้นจักไม่ตั้งอยู่นาน ฉันนั้นเหมือนกัน อนึ่ง ขยอกลงในนาข้าวที่สมบูรณ์ นาข้าวนั้นก็ย่อมไม่ตั้งอยู่นานแม้ฉันใด ... เพลี้ยลงในไร่อ้อยที่สมบูรณ์ ไร่อ้อยนั้นก็ย่อมไม่ตั้งอยู่นาน แม้ฉันใด มาตุคามได้ออกบวชเป็นบรรพชิตในธรรมวินัยใด พรหมจรรย์ในธรรมวินัยนั้น ย่อมไม่ตั้งอยู่นาน ฉันนั้นเหมือนกัน อนึ่ง บุรุษกั้นคันสระใหญ่ไว้ก่อน เพื่อไม่ให้น้ำไหลออก แม้ฉันใด เราบัญญัติ ครุธรรม ๘ ประการ ไม่ให้ภิกษุณีก้าวล่วงตลอดชีวิตเสียก่อน ฉันนั้นเหมือนกัน ฯ )
ครั้งหนึ่งหลวงพี่นั่งสนทนาธรรมกับโยมอยู่ หลวงพี่อธิบายเรื่องกรรมฐานอย่างละเอียด พระภิกษุจากจังหวัดแพร่รูปหนึ่งนั่งอยู่ใกล้ๆฟังอยู่ด้วย ท่านพูดขึ้นมาว่า “พระ(ภิกษุ)กลัวอยู่๒อย่าง...แม่ชี กับ ภิกษุณี” เราได้ยินก็งงเลยถามท่านว่ากลัวทำไม ท่านตอบว่า “กลัวแย่งลูกค้า” !!! ท่านพูดเสร็จท่านก็ขำเอิ๊กๆๆๆเหมือนพูดเล่น ซึ่งหลวงพี่ก็หวังไม่อยากให้มันเป็นจริง เพราะหากเป็นจริงแล้ว มันเป็นเรื่องเศร้าจริงๆ
เมื่อปลายปี๕๒ หลวงพี่ไปร่วมในงานอบรมพระนิสิตมจร.ที่ลำปางเป็นเวลา๙วัน ช่วงว่างๆของแต่ละวันหลวงพี่จะนั่งคุยกันกับกลุ่มพระภิกษุแบบเป็นกันเอง สิ่งที่หลวงพี่ได้ยินพระพวกนั้นพูดให้ฟังหลายครั้งจนสดุดใจก็คือเรื่อง พระกับแม่ชีมีอะไรกันแบบชู้สาว ท่านจะเล่าว่ามีผู้หญิงอยู่ในวัดแล้วจะมีปัญหา ท่านพูดบ่อยจนหลวงพี่ต้องโวยออกไปว่า “เท่าที่ฟังๆมานี่มันเป็นเรื่องของพระชีส่วนน้อย แต่ว่าพูดซ้ำไปซ้ำมาจนเหมือนกับว่ามันเป็นปัญหาหลัก ท่านไม่ชอบพูดเรื่องดีๆใช่มั๊ย มันไม่สนุกปากไม่สนุกหูสิ ทำไมท่านไม่พูดบ้างว่าวันนี้เจอพระภิกษุณีเก่งจริงๆเลย อาจหาญในธรรม เก่งมากๆเลย... พูดเรื่องดีๆมันไม่คุ้นเคยใช่มั๊ย ปัญหาใหญ่ในพระพุทธศาสนาตอนนี้ไม่ใช่เรื่องพระกับผู้หญิงหรอก แต่เป็นเรื่องความไม่เอาไหนของท่านต่างหาก” อย่าหาว่าหลวงพี่บริภาษพระภิกษุเลยนะ เป็นเพียงแต่โต้ตอบสนทนาให้ได้สาระให้ได้ประเด็นเท่านั้น ถ้อยคำอาจดูรุนแรงบ้าง แต่นี่คือความตรงของคนจริงใจ
คำถามยอดฮิตที่คนชอบถามว่าทำไมหลวงพี่ไม่บวชชี ทำไมต้องบวชเป็นพระภิกษุณี ทุกครั้งหลวงพี่จะยืนยันสนับสนุนว่าทุกคนเป็นพระได้ ทั้งในและนอกเครื่องแบบ พระนอกเครื่องแบบก็คือโยมที่มีความประพฤติดีประพฤติตรงประพฤติเพื่อรู้ธรรมเป็นเครื่องออกจากทุกข์และประพฤติชอบ ถ้าเป็นอริยะ แม้ไม่บวชก็นับว่าเป็นพระ เพียงแต่ไม่ใช่สงฆ์ ช่วงที่หลวงพี่มีความสุขมากๆช่วงหนึ่งคือ ช่วงที่ทิ้งทางโลกมาอยู่วัด บวชถือศีล๘เป็นเด็กวัด นุ่งกางเกงขาก๊วยกับเสื้อกุยเฮง ไม่ต้องมีวินัยอะไรเยอะแยะ ไม่ต้องตัวแข็งหลังตรงอย่างพระท่าน วันนึงอาจารย์ปู่ท่านมาบอกให้หลวงพี่บวชเป็นพระภิกษุณีเถอะ หลวงพี่ไม่รู้จักภิกษุณีเลยด้วยซ้ำ แต่เพราะเคารพในครูบาอาจารย์ ก็เลยต้องขวนขวายแสวงหาการบวชแบบที่มีระเบียบวินัยมากมาย แม้เราจะเป็นคนรักอิสระ ไม่ชอบกฎเกณฑ์อะไรมากๆ
แต่นี่คือการเลือกแล้วที่จะบวชอย่างเต็มรูปแบบ หลวงพี่คิดว่าหลวงพี่เสียสละ เสียสละความเป็นส่วนตัว หลายๆอย่าง เพื่ออะไร? หลวงพี่ต้องการอนุรักษ์สิ่งที่พระพุทธเจ้าทรงประทานไว้ให้เรา สำหรับหลวงพี่ การบวชเป็นเพียงการแสดงความกตัญญูต่อพระสงฆ์ในพระพุทธศาสนาที่ท่านช่วยกันสืบทอดพระธรรมคำสอนมาตลอดกว่า๒พันปี เราได้ประโยชน์สูงสุดจากพระธรรมคำสอนที่สืบทอดมายาวนานอย่างไร เราก็อยากเป็นส่วนหนึ่งในการร่วมกันสืบทอดพระธรรมให้คนรุ่นหลังบ้างเท่านั้น การบวชจึงเป็นเพียงเราได้มีเครื่องแบบในการปฏิบัติงานทำหน้าที่พระเพื่อร่วมกันสืบทอดประโยชน์แห่งพระพุทธศาสนาให้ถึงญาติโยมสืบไปเท่านั้นเอง นี่คือเจตนารมณ์
สมัยก่อนนั้นเวลาผู้หญิงขอบวช พระพุทธเจ้าท่านให้ไปบวชเป็นพระภิกษุณี ท่านไม่ได้ให้บวชชีนะ สถานะของแม่ชีในปัจจุบันเป็นสถานะกึ่งนักบวชกึ่งฆราวาส หลวงพี่เห็นว่า แม่ชีต่างหากที่ควรเปิดหูเปิดตาเข้ามาศึกษาให้เข้าใจเรื่องพระภิกษุณี แล้วแสวงหาการบวชที่ถูกต้อง แต่หากแม่ชีพอใจกับการเป็นชี ก็ไม่มีปัญหา บวชแบบไหนก็รู้ธรรมได้ทั้งนั้น หลวงพี่อนุโมทนากับการถือบวชทุกรูปแบบอยู่แล้ว แม้ฆราวาสที่มีภาระมาก แต่รู้ธรรม ปฏิบัตธรรม ได้ผลแห่งธรรม ต้องถือเป็นพระนอกเครื่องแบบ ซึ่งน่าอนุโมทนาเช่นเดียวกัน
ในความเป็นจริงนั้น การเป็นเนื้อนาบุญไม่ได้ขึ้นอยู่กับเพศ แต่ขึ้นอยู่กับความประพฤติ หากแต่พวกเราถูกหล่อหลอมให้เชื่อว่าต้องทำบุญกับพระถึงจะได้บุญ ซึ่งอยู่เมืองไทยมองไปทางไหนก็มีแต่พระผู้ชาย ครั้งหนึ่งหลวงพี่เกือบน้ำตาไหล เห็นพระบางรูปได้เงินมาเยอะๆ ไม่เคยเจือจานแม่ชีในวัด พระเก็บสะสมไว้จนมีมาก เอาเงินไปซื้อบัตรเติมเงินโทรศัพท์ มีมากหน่อยก็ไปเที่ยวตะลอนๆวัดโน้นวัดนี้ แล้วก็ไปซื้อพระเครื่องมาสะสม ขณะที่แม่ชีซึ่งนานๆจะได้ซองปัจจัยซักครั้ง มีวันนึงหลวงพี่เห็นแม่ชีได้ซองใส่เงินมา๒๐๐บาท พวกแม่ชีเขาคุยกันว่าเดี๋ยวไปตลาดซื้อของมาใส่บาตรพระกันเถอะ เหล่านี้คือภาพที่หลวงพี่เห็นด้วยตาตัวเองจริงๆ จะไม่ให้เศร้าได้อย่างไร
ในเรื่องของการบวชพระภิกษุณีนั้น บางครั้งพระภิกษุบางท่านก็ว่าพวกผู้หญิงมาบวชพระเพราะกิเลสอยากให้คนกราบไหว้ เราควรจะย้อนถามท่านกลับบ้างมั๊ยว่าแล้วที่ท่านบวชนั้นเป็นเพราะกิเลสอยากให้คนกราบไหว้อย่างนั้นหรือ พระบางรูปก็บอกว่าปฏิบัติธรรมอยู่กับบ้านก็ได้ไม่ต้องมาบวชภิกษุณีหรอก เราควรถามท่านกลับมั๊ยว่าแล้วท่านมาบวชทำไม ทำไมไม่ปฏิบัติธรรมอยู่ที่บ้าน หลวงพี่ก็นิสัยคล้ายพวกหัวแข็ง ดูดุดุแบบนี้หล่ะ ขอให้เข้าใจธรรมชาติความแตกต่างระหว่างบุคคลนะ
จริงๆแล้วมีพระภิกษุจำนวนมากที่ให้การสนับสนุนการบวชพระของผู้หญิงอย่างสุดตัว อย่างเช่นองค์ทะไลลามะ หลวงปู่ติชนัทฮันห์ พระไทยก็มีมาก เช่นอาจารย์พรหมวังโส ซึ่งโดนบอยคอตจากคณะสงฆ์ไทยสายวัดหนองป่าพงเป็นที่เรียบร้อยแล้วหลังจัดการบวชภิกษุณีที่ออสเตรเลีย และยังอีกจำนวนมากที่ไม่ได้มีชื่อเสียงอะไร พระที่สนับสนุนก็มีแต่พระที่ไม่มียศฐานะตำแหน่งเป็นส่วนมาก ส่วนพระที่มียศท่านก็คงง่วนอยู่กับงานในยศของท่านอยู่ไม่มีเวลามาสนใจเรื่องการบวชของผู้หญิง
ที่ผ่านมาจนถึงปัจจุบัน หลวงพี่อาศัยในวัดของพระภิกษุอยู่ ด้วยเหตุผลว่าเราเป็นศิษย์ที่ศึกษาธรรมจากท่านโดยตรงตั้งแต่สมัยเป็นฆราวาส, หลวงพี่ขี้เกียจสร้างวัดด้วยตนเอง มันเหนื่อยยากและไม่เหมาะกับจริตหลวงพี่, อีกข้อหนึ่งหลวงพี่อยากให้พระภิกษุณีกระจายๆกันอยู่ในที่ๆปลอดภัย แทรกซึมไปในชุมชน จังหวัดละรูป๒รูป ไม่ต้องไปกระจุกตัวอยู่วัดเดียวกันทั้งหมด แต่การอาศัยวัดของพระภิกษุอยู่นั้นหลวงพี่กลับโชคดีอย่างมากเรื่องการได้รับโอกาส เมื่อครั้งอยู่กับพระอาจารย์ปู่โกโลโกโสที่วัดป่าเลไลยก์ จ.นครสวรรค์ อาจารย์ปู่เปิดโอกาสให้หลวงพี่แสดงธรรมแก่ญาติโยมเสมอๆ แม้เมื่อหลวงพี่มาอยู่ที่วัดของพระภิกษุท่านอื่นๆ ท่านเจ้าอาวาสก็ให้ความเมตตาและให้โอกาสในการแสดงธรรมกับญาติโยมบ้างเช่นเดียวกัน ท่านไม่ใช่ว่าสักแต่ให้เราอาศัยอยู่เฉยๆ ท่านให้เรามีบทบาททางธรรมในวัดด้วย ซึงนี่ไม่ใช่จะเกิดขึ้นได้ง่ายๆกับพระภิกษุณีผู้อาศัย พระภิกษุณีเพื่อนกันบางรูปที่อาศัยวัดพระภิกษุในจังหวัดอื่นๆ หลวงพี่พอทราบมาว่าท่านไม่ได้รับโอกาสที่ดีๆอย่างที่หลวงพี่ได้รับเลย
อย่างพระอาจารย์ปู่โกโลโกโสนั้น ท่านสนับสนุนการทำที่สุดแห่งกองทุกข์กับทุกคนอย่างเสมอกันทั้งผู้หญิงและผู้ชาย รวมถึงสามเณรีหรือพระภิกษุณีอย่างหลวงพี่ด้วย ทำให้ท่านกลายเป็นเป้าสายตาที่ประกอบด้วยอคติจากทั้งจากชาวบ้านบางคนและพระสงฆ์บางรูป แต่ท่านก็เสียสละความสบายส่วนตัวเพื่ออนุเคราะห์นักบวชผู้หญิง หลายๆครั้งหลวงพี่ได้เห็นท่านต้องปะทะคารมกับพระภิกษุในเรื่องการบวชภิกษุณีด้วยคำพูดแรงๆ ไม่ใช่แค่เพื่อปกป้องหลวงพี่ที่เป็นลูกศิษย์เท่านั้น แต่หลวงพี่เห็นว่าท่านทำเพื่อผู้หญิงทุกคน เพื่อสามเณรีภิกษุณีทุกรูปต่างหาก
หลวงพี่มักประกาศเสมอว่า “ข้าพเจ้ามิได้บวชพระภิกษุณีเพื่อจะเป็นพระภิกษุณี แต่ข้าพเจ้าบวชพระภิกษุณี เพื่อจะไม่ต้องเป็นอะไรทั้งสิ้นในภพทั้ง๓” หลายคนได้ยินแล้วก็สาธุการ แม้ฝรั่งชาวอิตาลี มาเที่ยวที่วัด มาเที่ยวเมืองไทยไม่เคยเห็นพระผู้หญิง จึงคุยกันเรื่องการบวชเนื้อหาเร่งรัดเพราะรถบัสจอดให้เที่ยวไม่นาน หลวงพี่พูดแบบเดียวกับข้างต้นคือ "I was ordained to be a monk, not because I want to be a monk, but because I want to be nothing." ฝรั่งฟังแล้วทำตาลอย เดินหายไป๓นาที กลับมาอีกที ดวงตาเธอเป็นประกายแห่งปิติอิ่มเอิบ ละล่ำละลักบอกว่า ”เข้าใจแล้วๆ” ยิ้มกว้างมาก บอก “ขอบคุณๆ, คำๆนี้ช่างยิ่งใหญ่จริงๆเลย”...ทั้งๆที่ฝรั่งไม่ได้มีความรู้เรื่องศาสนาพุทธมากมายอะไรนัก แต่เขามีพุทธิปัญญาแอบซ่อนไว้ในหัวใจอยู่ จึงเข้าใจถึงความยิ่งใหญ่(โดยสมมุติ) ของความไม่เป็นอะไรทั้งสิ้นได้
โดยส่วนตัวแล้ว การบวชในหรือนอกรูปแบบนั้นไม่ได้สำคัญไปกว่าการทำมรรคผลเพื่อถึงที่สิ้นสุดแห่งกองทุกข์ อันเป็นเป้าหมายหลักในพระพุทธศาสนา แต่การบวชในรูปแบบนั้นจะมีผลดียิ่งถ้าเราใช้ให้เป็นประโยชน์ในการเกื้อกูลการประพฤติพรหมจรรย์ของเราเองและการทำประโยชน์ให้กับสังคม ในการเผยแพร่ธรรมคำสอน ด้วยการที่เราเองเป็นตัวอย่างของผู้ออกจากเรือนมาบวชประพฤติธรรมอย่างเต็มรูปแบบ อย่างคนมีเป้าหมาย กับใจที่ถึงพร้อม